WOERDEN/EDE – Positief, uitdagend, zorgelijk en kansrijk: zo wordt 2024 omschreven door Dick Slootweg, managing director bij Bidfood, en Marijke Vuik, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland. Out.of.Home Shops peilt bij de grossier en branchevereniging hoe zij naar komend jaar kijken. Afzonderlijk van elkaar geven ze hun visie over 2024.
De cijfers zien er goed uit voor de horecabranche: zowel aan de omzet-als aan de volumekant is groei te zien. Op het eerste oog is dat positief, maar er is een kleine kanttekening: De Nederlandsche Bank (DNB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) verwachten dat de Nederlandse economie nauwelijks zal groeien, met een inflatieverwachting die varieert van 2,9 tot 4,2%. Voor de horeca wordt zelfs helemaal geen volumegroei voorspeld. De Rabobank verwacht dat het nettorendement voor horecaondernemers uitkomt tussen de 7% en 9%, daar waar dat voorheen 10% tot 13% was. “Het betekent dat ondernemers zelf de keuze kunnen maken om hun prijzen te verhogen als zij dit noodzakelijk achten”, stelt Vuik. Na de coronacrisis wordt ook 2024 gemarkeerd als een jaar voor verder herstel. “Afgelopen jaar was het eerste jaar zonder beperkingen, dus we zitten nog in de opbouw. Dat geeft ook kansen en we zien zeker positiviteit bij ondernemers. De branche is veerkrachtig”, aldus Vuik.
Prijsbeleid
Die positiviteit is ook nodig om door te gaan, vindt Slootweg. Hij kijkt positief naar komend jaar: “Het wordt een fantastisch jaar, ik zie veel kansen en uitdagingen om aan te pakken. Voor elk probleem moet een oplossing worden gezocht. “Er zijn al zoveel crises geweest, je wordt gek als je ertegen gaat vechten. Doe het niet, omarm vernieuwing en verandering”, adviseert Slootweg. “Ga na welke stappen je moet zetten om met plezier te werken. Kom niet aan met ‘dat hebben of kunnen we niet’, nee: we moeten oplossingen bedenken. En dat begint bij het in kaart brengen van problemen van onze klanten, zoals arbeidskrapte. Denk aan het assortiment efficiënter maken, dus geen enorm groot menu. Ik verwacht dat sommige A-merken hun prijsbeleid verder gaan doorzetten, waardoor we huismerken moeten opdrijven. Maar, ik vind A-merken tegelijkertijd wel belangrijk”, legt Slootweg uit. Hij is van mening dat A-merken nodig zijn voor innovatie en stabiliteit, ze moeten zich wel continu bewijzen: aan de consument, de klant en de groothandel. Om te helpen met strakker inkopen, kunnen ondernemers bij Bidfood per product kijken of er een goedkoper alternatief is. En als er iets niet op voorraad is, wordt dat gelijk vermeld.
Ook Vuik heeft een advies voor uitbaters: “Een derde van de horecaondernemers heeft tot nu toe de gestegen kosten doorberekend aan gasten. Meerdere ondernemers geven aan dat ze het lastig vinden om de prijzen te verhogen, omdat ze bang zijn dat gasten dan toch ergens anders heengaan of niet meer komen. Uiteindelijk is het aan de ondernemer zelf om zijn prijsstelling te bepalen. Elk bedrijf is anders, dus houd je cijfers in de gaten, zodat het wel rendabel blijft om te ondernemen. Vertrouw op begrip van gasten.”
Efficiency
Bij Bidfood staat efficiency in de breedste zin van het woord centraal dit jaar. De groothandel heeft ontzettend veel data, van het bestelproces tot op productniveau. “We benadrukken bij onze klanten dat data ontzettend belangrijk zijn om de voorkant van de zaak te houden zoals die is, maar de achterkant efficiënter te maken. Het is namelijk niet in balans als je hard werkt en weinig verdient”, legt Slootweg uit. Bij Bidfood wordt daarom gefocust op het vergemakkelijken van de keukenprocessen op productniveau. Heel veel handelingen kunnen worden weggenomen, zonder concessies te doen aan de zogenoemde voorkant.
Vuik ziet ook ontwikkelingen die hierop aansluiten: “Er komt steeds meer innovatie, zoals robotisering en AI. Dat laatste wordt steeds vaker gebruikt om social media bij te houden, waardoor dat gestroomlijnder loopt en je tijd hebt voor andere dingen. Of voor het inzetten van alle eerstelijnsvragen bij hotels. Dat kan allemaal personeel schelen. Om een toekomstbestendige sector neer te zetten is het nodig om met minder handen hetzelfde werk te doen. Noodgedwongen, want er zijn minder mensen. Uiteindelijk draait het in de horeca om beleving en gastvrijheid: daar heb je wél echte mensen voor nodig. Maar je kunt innovaties inzetten zonder dat het ten koste gaat van de beleving en gastvrijheid. Je kunt ook kiezen voor andere, snellere apparatuur of bestellingen via een QR-code op laten nemen. Ik verwacht de komende jaren nog meer ontwikkelingen, want het allemaal gaat in rap tempo. De maatschappij omarmt het ook, zolang de basis van horeca, maar mensenwerk blijft.”
Zorgen en positiviteit
Ondernemers kregen begin deze maand voldoende inspiratie op de Horecava in de Amsterdamse RAI, onder andere op het gebied van innovatie en productvernieuwing. Een plek die Bidfood en KHN gebruikten om met ondernemend Nederland in gesprek te gaan. “Het was een mooie week om ondernemers te spreken en daaruit is ook gebleken hoe zij naar de huidige markt kijken. Er heerste een positieve sfeer, maar er zijn ook veel zorgen. Ze hebben net 2023 afgesloten en zien dat er netto minder overblijft. De dagelijkse realiteit is dat ze nog geconfronteerd worden met de impact van corona, zoals het terugbetalen van schulden. En dat boven op de stijgende prijzen en inflatie. Het is dus een combinatie van zorgen en passie”, vertelt Vuik.
Slootweg glundert als het gaat om de Horecava: “Ik smul hiervan, er is echt ruimte voor het ondernemerschap. Deze week geeft veel energie: alles op één plek en we spreken veel klanten. Leuker dan dit wordt het niet.”
Verduurzaming
Een ander belangrijk thema in 2024 is, hoe kan het ook anders, duurzaamheid. Dat begint al bij de groothandels die vanwege de CSRD-richtlijn al hun duurzaamheidsactiviteiten moeten rapporteren. “Wij worden verplicht, maar ik vind het belangrijk dat we dit moeten doen. We zijn ook bezig met scope 3, wat betekent dat we onze hele CO2-uitstoot in kaart brengen. Het is niet altijd makkelijk, maar gezien onze ervaring met data kunnen we dit aan”, legt Slootweg uit. “De stadsdistributie moet elektrisch, dus daar gaan we ook fors in investeren.”
Op ondernemersniveau is duurzaamheid eveneens belangrijk, licht Vuik toe: “Gasten verwachten dat je verduurzaamt, dus ondernemers zijn ermee bezig. Denk aan voedselverspilling tegengaan en van het gas af.”
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.