VOORBURG – Het is een belangrijk jaar voor de petrolwereld, want met het verbod op tabaksverkoop in de supermarkten zullen er meer klanten hun pakje sigaretten bij de tankshop halen. Ewout Klok, voorzitter van belangenvereniging Beta, ziet dit als een kans en essentiële taak. “We hebben tot 2030 de tijd om tabak te verkopen en we nemen daarin onze verantwoordelijkheid: van beschikbaarheid tot leeftijdscontrole en veiligheid van de producten en medewerkers.”
Dat vertelt Klok aan Out.of.Home Shops. Hij komt net uit Voorburg, waar het hoofdkantoor van Beta is gevestigd. Een flinke reis, want hij woont in het Drentse Hoogeveen. Deze route legt hij de laatste tijd vaak af, want er wordt flink aan Beta gesleuteld. “We zijn aan het kijken hoe we onze vereniging anders kunnen inrichten, gezien de veranderende markt. Beta bestaat al sinds 1991 en nu willen we van ondernemersvereniging naar een ondernemingsvereniging. Daarvoor ben ik wat vaker op het hoofdkantoor te vinden.” Onderweg naar huis vertelt hij aan Out.of.Home Shops wat de belangrijke thema’s van 2024 zijn.
Allereerst, hoe gaat het met Beta?
“Heel goed. Dat komt omdat we steeds belangrijker worden voor de gehele markt. De bedrijven van onze leden worden steeds groter, waardoor ook de kracht van de vereniging toeneemt. Als belangenclub zoeken we steeds meer de samenwerking op met andere verenigingen zoals Gemaq. En we bieden een breed scala aan hulp en advies. Neem bijvoorbeeld HACCP: daar deden tankstationondernemers weinig mee, want alles werd voorverpakt verkocht. Maar nu met de horeca erbij is het van belang; dat vraagt om een andere werkwijze en mindset.”
Hoe kijk je naar de ontwikkelingen binnen tankshops?
“We zien natuurlijk dat horeca een belangrijkere rol speelt. En die wordt steeds groter. Ook door de transitie naar elektrisch rijden. Een gemiddelde oplaadbeurt duurt langer dan de tank volgooien met brandstof. Daarom moeten de snelladers onze corebusiness worden: de gast moet dan een half uur wachten. Horeca is daarvoor de oplossing: een uitgebreid zitgedeelte en lekkere baristakoffie. Daar waar er ruimte voor is, verandert de tankshop langzaam naar een horecabedrijf. Ik zie dat bij mijn eigen tankstations die ik sinds vorig jaar verhuur. We verzorgen horeca, waaronder ook bezorging, en we zijn van 6 tot 23 uur open. We kunnen het allemaal inrichten en dat werpt zijn vruchten af. Horeca is écht belangrijk. Evenals andere services, zoals een bloemendienst. Er wordt altijd gekscherend gedaan over een bosje bloemen van het tankstation: een plasticje met drie bloemen. Dat is niet meer. Er worden volwaardige boeketten verkocht.”
De eerste maand van 2024 ligt al achter ons, maar hoe kijk je naar dit jaar?
“We zien het aantal leden afnemen, gek genoeg. Maar aan de andere kant neemt het aantal tankstations toe. De vereniging groeit dus. Dat komt doordat grote spelers, zoals De Haan en Vissers Energy Group, eenpitters overnemen. Een ander onderwerp dit jaar is dat we meer klanten krijgen voor tabak. De supermarkten vallen weg, maar wij hebben tot 2030 de tijd om tabak te verkopen. We nemen daarin onze verantwoordelijkheid: van beschikbaarheid tot leeftijdscontrole en veiligheid van de producten en medewerkers. Het is de wens van de overheid om jeugdroken te voorkomen en wij zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheid daarin.”
Hoe ondersteunt Beta ondernemers die hun tabaksverkoop anders moeten inrichten?
“We hebben een speciaal opleidingsinstituut hiervoor: PowerUp! Daar kunnen ondernemers en medewerkers terecht voor onderwerpen zoals omgaan met klantagressie en tabaksverkoop. Dat organiseert onze vereniging allemaal zelf en er wordt veel gebruik van gemaakt. Daaruit merk ik dat onze leden de transitie op een goede manier willen oppakken.”
Zijn de ondernemers klaar voor 1 juli?
“Ja, het komt niet uit de lucht vallen, natuurlijk. We zijn er al langer mee bezig. Tankstationondernemers hebben vaak te maken met de grappen en grollen van de overheid: milieueisen, accijnsverschillen met het buitenland en accijnsverhogingen. We zijn heel creatief en kunnen daar goed mee omgaan. In feite is de overheid onze grootste concurrent. Denk aan accijnsverhoging in Nederland, waar dit in Duitsland en België veel minder gebeurt. Daar heb je als tankstation last van, net als slijterijen en tabaksspeciaalzaken. We hebben ermee te dealen, maar het kan ons veel klanten kosten. Hoe groter de verschillen met onze buurlanden, hoe groter het grensgebied wordt. Het loont om naar het buitenland te gaan om te tanken of voor tabak.”
Tankstationondernemers investeren nu veel tijd, energie en geld in de komende transitie. Maar in 2030 mag tabak ook niet meer worden verkocht in de tankshop. Hoe sta je daar tegenover?
“Het voordeel is dat we zes jaar de tijd hebben om daar over na te denken. Twintig jaar geleden verkochten we nog accu’s en oliefilters. En tot tien jaar terug kon je nog cd’s en videobanden bij ons kopen. Kortom, er zijn al vaker productgroepen verdwenen uit de tankshop en iedere keer hebben we onze weg gevonden. Wat betreft de toekomst: ik denk dat het wagenpark in 2030 totaal anders is. Bezoekers aan het tankstation rijden dan meer elektrisch, dus is er ruimte om te stoppen met tabaksverkoop en gaan we omzet uit andere productgroepen halen. We worden continu geconfronteerd met veranderingen en gedwongen om creatief te zijn. Het is een vraag-enaanbodspelletje met de consument.”
Accijnzen zijn een belangrijk thema. Hoe zetten jullie je daarvoor in als belangenvereniging?
“Als Beta maken we ons daar druk om: die belastingverschillen. Waarom moet het onderscheid met België en Duitsland zo groot zijn? We wachten de formatie af, al staat dat nu stil. Maar de partijen met de meeste stemmen zijn tegen accijnsverhogingen. Een verdere verhoging van accijnzen verwacht ik niet, maar we streven naar een verlaging of een harmonisatie. Dat zou vanuit Europa moeten komen. Daar zetten we op in met de Europese verkiezingen dit jaar. Het is een groot probleem, want steeds meer grote concerns verdwijnen uit Nederland, omdat het belastingtechnisch te duur is.”
Wat zijn voor ondernemers nog meer aandachtspunten?
“Het begeleiden van je personeel en team. Het is al moeilijk genoeg om mensen te krijgen en als je ze hebt, moeten ze verantwoordelijkheidsbesef hebben met tabaksverkoop. Maar ook met de horeca. Daarvoor kunnen ondernemers terecht bij Power Up! En het is cruciaal om te investeren in alternatieven zoals een laadpaal. Het fossiele gedeelte neemt af en elektra neemt toe. Rond 2030 zijn we alweer verder en is waterstof misschien in opkomst.”
Het is ook een bijzonder jaar voor jou. Je stopt als voorzitter van Beta. Hoe leef je daar naar toe?
“Op de algemene ledenvergadering op 12 juni neem ik afscheid. Maar ik wil daar het nieuwe plan van Beta vertellen. Het is een mooi moment: ik laat het oude Beta achter en draag het nieuwe over. Mijn hele werkzame leven ben ik al aangesloten bij Beta, hetzij in het bestuur, hetzij als voorzitter. Maar het is nu tijd om te stoppen en daar heb ik natuurlijk gemengde gevoelens bij. Het waren 14 mooie jaren.”
Wat ga je na die tijd doen?
“Daar ben ik nog helemaal niet mee bezig.”
Is er al een opvolger?
“Ja, daar is zicht op. Het bestuur kiest iemand uit zijn midden. Ik kan van alles roepen, maar ik weet niets. Dat moeten ze onderling uitvechten, maar ik weet dat veel ondernemers qua tijd krap zitten. Daarom is onderdeel van de transformatie van Beta dat je het naast je eigen werkzaamheden kan doen. Het is leuk om met je werk bezig te zijn, want de problemen waar ik tegenaan liep, daar vind ik iets van én ik kon er wat aan doen. Ik kon in feite mijn eigen problemen oplossen. En de leden van Beta hebben daar ook voordeel van.”
Heb je nog een laatste boodschap voor tankstationondernemers voor dit jaar?
“Blijf vasthouden aan je creativiteit. In al die jaren bij Beta heb ik mij iedere keer verbaasd over ons ‘tankstationvolk’: allemaal hebben ze het lef om te investeren en mee te gaan met de tijd. Natuurlijk mopperen we altijd, maar als je gedurende het gemopper een gordijn optrekt, dan staat er iets prachtigs.”
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.