DEN HAAG - Grote pannen met verse gerechten voor thuis, een apotheek of een stomerij. Mattijs Jongeneel van Jongeneel Tankstations schetst het toekomstbeeld van tankstations. Daar zullen in de loop der jaren meer services bijkomen, om in te spelen op de vraag naar gemak. Dit betekent volgens de ondernemer dat velen een keuze moeten maken in het assortiment en beter naar de doelgroep moeten kijken. “Consumenten hebben de tankshop herontdekt, waardoor de groep vaste klanten groeit. We zijn een soort stamkroeg.”
De geur van versgebakken stroopwafels komt de gasten van het TotalEnergies-tankstation van Jongeneel tegemoet als ze uit de auto stappen. Elke donderdag staat een lokale ondernemer in de tankshop met haar wafelijzer en verse ingrediënten. Het is een manier van Jongeneel om meer waarde toe te voegen aan de shop. Samen met Tim Schoenmakers van branchevereniging Beta vertelt hij aan Out.of.Home Shops hoe het met de petrolbranche gaat en voor welke uitdagingen ze dit jaar staan. Beide mannen hebben de afgelopen twee jaar ervaren met pieken en dalen. “En nu is corona voorbij en hebben we oorlog in Europa”, zegt Schoenmakers. De brandstofprijzen zijn de afgelopen tijd fors gestegen en daarnaast neemt de inflatie continu toe. “Het is belangrijk om die ontwikkelingen in de gaten te houden, want de brandstofprijs is bepalend voor de inflatie. Die zit nu boven de 6 procent, maar zal nog verder oplopen”, vertelt Schoenmakers. Jongeneel merkt vooralsnog niet dat de inkoop van producten voor de tankshop duurder is geworden, maar hij is zich er wel van bewust dat dit het begin van een grotere verandering is, en niet alleen in de petrolbranche. “We moeten er rekening mee houden dat er veel bedrijven gaan omvallen. Ik hoop het natuurlijk niet maar het is wel de realiteit. Die zaken hebben al twee jaar gedeald met de coronaproblematiek en krijgen nu te maken met hoge energieprijzen. Denk bijvoorbeeld aan cafetaria’s”, zegt de ondernemer.
2035
Hoewel Jongeneel meeleeft met andere ondernemers, ziet hij wel kansen voor zijn eigen branche. “De vraag naar gemak is de afgelopen jaren gegroeid. De consument wil na het werk niet meer de supermarkt in, nadenken over het eten en vervolgens thuis uitgebreid in de keuken staan. Het moet snel en makkelijk zijn, maar ook gezond”, vertelt hij. Op vrijdag verzorgt Jongeneel het eten voor zijn gezin. Hij kiest er dan vaak voor om langs de visboer en groenteboer te gaan. “Daarvoor moet ik de auto parkeren en het hele winkelcentrum door. Hoe handig zou het zijn om bij een locatie onderweg van werk naar huis al een grote pan op te halen met een verse maaltijd? Dat is het idee waarmee ik al een tijd rondloop. Denk aan ophalen tussen vier en zeven. Daar geloof ik helemaal in.” Dat plan zal niet op alle dertien tankstations van Jongeneel worden uitgerold, want het moet passen bij de locatie. Zo kijkt hij ook naar de ruimtes boven een tankshop. “Ik ben in Valkenburg in gesprek met een sportschool, want hoe ideaal is het als je de auto parkeert, een uurtje gaat sporten en daarna zo’n verse maaltijd ophaalt? Thuis aan tafel en klaar.” En dat is precies de ontwikkeling die ondernemers volgens Schoenmakers in de gaten moeten houden. “We hebben een onderzoek gedaan naar hoe bemande tankstations in 2035 eruit zouden kunnen zien. Daaruit is gekomen dat we nog twee soorten gaan overhouden: de fullservicetankstations waar je langer verblijft om bijvoorbeeld de auto op te laden, en ten tweede de nichetankstations. Denk bijvoorbeeld aan kleinere stations in Brabant, waar services als pasfoto’s maken en de bloemist worden opgenomen wanneer ze zijn verdwenen uit het dorp. Het betekent dat de locatie uiteindelijk bepaalt wat er in de shop gebeurt.” Jongeneel vult aan: “Maar maak het niet te gek. Het moet wel passen in de regio en bij de doelgroep die het terrein bezoekt. Zo heb ik al eens sushi en vers ijs geprobeerd, maar dat werkte niet.” Concepten als AH to go en Spar express ziet Jongeneel niet zitten: “Het is makkelijk gedacht, maar het zal niet overal werken.”
Stamkroeg
Dat de doelgroep zo belangrijk is, blijkt uit de verhalen van Jongeneel over zijn dertien locaties. “Er zijn plekken waar werklui ’s ochtends afspreken voor een snel overleg en een bak koffie, maar bij andere tankstations komen zakenmensen tussen de meetings door voor een vers belegd broodje en daar betalen ze gerust 6 of 7 euro voor. Maar de conclusie is wel dat het niet uitmaakt bij welke tankshop je bent: consumenten accepteren het niet meer als er geen goede koffie is. Sommigen rijden daar zelfs voor om.” Zo ziet Jongeneel dat glazenwassers een belangrijke doelgroep zijn, vanwege het osmosewater dat hij aanbiedt op het terrein. “Zij smeren echt ’s morgens geen brood. Ze komen twee of drie keer per dag de wagen vullen en halen dan gelijk bij ons de lunch.” En de lockdowns van de afgelopen twee jaar zorgden voor een nieuwe doelgroep. In tijden dat Nederlanders nergens naartoe konden, werd het tankstation een uitje. “Ze hebben ons herontdekt, waardoor de groep vaste klanten is gegroeid. We zijn een soort stamkroeg”, stelt de ondernemer. Dat is een heel ander imago dan jaren geleden, toen de tankshop nog als smoezelig en eenvoudig werd gezien. Een plek waar je snel naar binnen ging en liever geen gebruikmaakte van het toilet. Dat is verleden tijd, aldus Schoenmakers. “Wat er de laatste vijf jaar is gebeurd, is heel bijzonder. Nieuwe concepten worden uitgerold, er is steeds betere koffie en de toiletten worden goed schoongemaakt. Zeker wanneer er 50 of 70 cent voor wordt gevraagd.”
Verandering
Wat volgens velen in een stamkroeg niet kan ontbreken is een sigaret. De tabaksverkoop is gevoelig, vanwege alle maatregelen die de afgelopen jaren zijn genomen en het verkoopverbod dat eraan zit te komen. De productgroep is een belangrijke bron van inkomsten voor tankshops, waar op termijn een einde aan gaat komen. Schoenmakers: “We zijn heel terughoudend met de communicatie over tabak. Roken is gewoon slecht voor je, dus we doen er als branchevereniging alles aan om een verantwoorde verkoop te realiseren. We vragen ondernemers extra alert te zijn op de verkoop-regels, en daar helpen we ze bij waar we kunnen. Zolang tabak verkocht mag worden, handelen we ernaar om dat ook in tankshops te kunnen blijven doen.” De komende jaren wordt van ondernemers verwacht dat zij de tabaksomzet die zij gaan missen op een andere manier gaan opvangen. “We moeten een transitie maken in de shop en dat vraagt om investeringen. Er zijn namelijk veel tankshops die draaien op tabak”, onderstreept Jongeneel. Branchevereniging Beta benadrukt in haar lobby bij de Tweede Kamer dat verandering alleen mogelijk is als duidelijk is waar ondernemers aan toe zijn, zodat er tijd is om te veranderen. Jongeneel: “Als we maar een stip op de horizon hebben, dan kunnen ondernemers zelf hun keuzes maken. Ga ik door met mijn bedrijf of niet, bijvoorbeeld.”
Bron: Out.of.Home Shops
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.
