ZEIST - “Het is een dynamische tijd, dat hebben we al zien aankomen”, zegt Janwillem Burgering, belangenbehartiger van en voor ondernemers van tabaks- of gemakswinkels bij NSO Retail. Hij doelt op de roerige tijden in de branche, de ophanden zijnde ontwikkelingen in formules en het hoofdpijndossier over het tabaksshoppen in de buurlanden. Hij deelt zijn visie op het nu en straks in een gesprek met Out.of.Home Shops .
Albert Heijn is per 1 januari gestopt met de verkoop van tabakswaren. Het is een voorproefje van hoe het er vanaf 1 juli uit gaat zien in de foodbranche. En ook het verbod op de verkoop van vapes met een smaakje heeft gevolgen gehad. Burgering: “De supermarktconsument is een andere dan de consument uit je bestaande klantenkring. Supermarktketens gaan hun servicebalie nu anders inrichten, met andere diensten bijvoorbeeld. Deze hele herpositionering van de markt is een spel van ketens.” De regelgeving op het verkoopverbod van rookwaren heeft niet alleen gevolgen voor supermarktondernemers, maar ook voor andere retailers die tabak verkopen. Deze regels zorgen ervoor dat duizenden verkooppunten uit het straatbeeld verdwijnen en nieuwe winkels ervoor in de plaats zullen komen. Verwacht wordt dat het aantal verkooplocaties van tabak terugloopt van ongeveer tienduizend naar vierduizend. En de regelgeving heeft eveneens gevolgen voor het inrichten van de nieuwe verkooppunten, vindt ook Burgering.
Het is een woelige tijd voor onder-nemers. Om ze te ondersteunen en adviseren, heeft brancheorganisatie NSO Retail een brancheprogramma samengesteld met de naam Ready? Set? Go!” Burgering legt uit: “Ready? Ondernemer, stel vragen. Kijk naar je locatie. Het maakt namelijk uit waar je winkel zit. Zijn er bijvoorbeeld drie supermarkten in de buurt die per 1 juli stoppen met sigarettenverkoop? Denk er dan over na hoeveel klanten je dat extra gaat opleveren. Heb je meer personeel nodig en zo ja: hoeveel?
Hoe zit het met de routing in je winkel? Wat ga je doen met de voorraad? Pas je de bestelprocedure aan? En hoe zit het met de veiligheid? Set: ben je er klaar voor? Dan is nu de Go!”
Hoofdpijndossier
Er spelen nog andere issues in de tabakswereld, waaronder de accijnsverschillen tussen Nederland en de buurlanden. Er is verkeer richting Duitsland dat gevolgen heeft voor onder andere de tabaks- en gemakszaken in de grensgebieden. NSO Retail overlegt met en lobbyt bij de overheid. “De omzet loopt heel hard over de grens”, aldus Burgering. “Het is de taak van NSO Retail om de overheid te overtuigen van de negatieve gevolgen die de accijnsverhogingen voor deze bedrijven hebben. Ik snap dat accijns een sturingsinstrument is om het sigarettengebruik terug te dringen.” De consequentie is dat daarmee ook het voorzieningenniveau terugloopt, omdat winkels verdwijnen. “En omdat mensen nu hun sigaretten over de grens halen. De overheid moet beseffen dat Nederland aantrekkelijk moet blijven voor buitengebieden”, zegt Burgering.
Nieuwe invulling
De tabaksregelgeving is al geruime tijd bekend bij zowel de branche als de consument. En de consequenties worden nu ook zichtbaar, mede doordat NSO Retail deze voor haar leden in beeld brengt. Burger: “Het verbod op de verkoop van rookwaren is een gegeven en daar moeten we in de samenleving creatief mee om zien te gaan. De overheid heeft de jaartallen genoemd.” Na 2032 draaien de gemakszaken verder zonder tabak. Zij kunnen zich naast non-food, zoals boeken, tijdschriften en kantoorartikelen, nog meer op dienstverlening richten, is het advies van NSO Retail. Het zijn services als cadeaukaarten, pasfotoservice, stomerijen, post- en giraal verkeer. “Wij sturen daar als branchevereniging niet in, dat is een taak van de formules zelf”, aldus de belangenbehartiger.
Handhaven
De overheid wil jongeren van het roken af helpen en dat is een goede zaak, vindt Burgering. Maar deze missie gaat niet zonder slag of stoot. Het aantal jongeren dat rookt, groeit nog steeds. “Een zorgelijke ontwikkeling die we met z’n allen niet willen. Er is een verbod op de verkoop van vapes met een smaakje. Maar op de illegale markt zijn deze artikelen nog volop verkrijgbaar, op Telegram, via Whatsapp en op sociale media zoals TikTok en Instagram. Ik snap dat handhaven op deze kanalen heel erg lastig is, maar de impact van sociale media is heel erg groot. Waar haal je de gezondheidswinst? De overheid moet wel zorgen voor naleving van de regels. Kortom: als je een gedragsverandering wilt realiseren, dan moet je handhaven en niet alleen verbieden”, stelt Burgering.
Boodschap
De belangenbehartiger heeft een boodschap voor supermarktondernemers die een zaak bij of naast hun winkel willen beginnen ter vervanging van de tabaksverkoop op hun servicepunt. Hij zegt: ”Bedenk goed: waarom doe je dit en waarom begin je dit? Ik heb begrip voor een supermarktondernemer die zijn omzet ziet kelderen door het wegvallen van tabaksklanten en daarbij wellicht ook andere omzet uit de supermarkt. Maar doe het niet per se om je omzet te verhogen. Want die markt is nou eenmaal eindig, in 2032 moet de verkoop ook bij gemakszaken gestaakt worden. ”
Burgering heeft nog een laatste boodschap: “Mijn advies is: werk toe naar 2032, het einde van tabaksverkoop. Geef een andere invulling aan je formule. Eentje die toekomstbestendig is. En laat je informeren en adviseren door je achterban.”
Over NSO
NSO Retail vertegenwoordigt meer dan 70% van de tabaks- en gemaksdetailhandel waartoe de traditionele tabaksspeciaalzaken en de moderne gemakswinkels behoren, die tijdschriften, wenskaarten, kansspelen, tickets en natuurlijk rookwaren in hun assortiment hebben. Deze winkels worden door ruim 50% van de Nederlandse consumenten bezocht. Meer dan de helft van alle Nederlanders bezoekt deze winkels wekelijks. Ruim 70% van de ondernemers uit de tabaksdetailhandel is bij de NSO aangesloten.
Dit artikel verscheen eerder in Out.of.Home Shops. Abonneren? Klik hier.
